Bezoek op hoge poten

De ochtend besteden we met het trekken van nieuwe elektrakabels. Het is geen zwaar werk en ook niet ingewikkeld, maar wel een heel gepriegel om alles op de juiste plek en langs de juiste kabelgoten te leggen die uitgebeiteld zijn uit het pleisterwerk. De muren vertonen hier en daar scheuren, dus als je daar met een spijker iets wil bevestigen komt het voegwerk in de vorm van gruis naar buiten zetten, samen met de spijker.
’s middags is er opnieuw een lunch, deze keer voor een groep van 7 Engelse dames te paard. Ze blijken te komen van de manege in Apos, waar we afgelopen weekend waren. Ze worden begeleid door twee Roemenen, waarmee we in gesprek raken. De eigenaar van de manege vertelt dat hij in en om zijn dorp grote stukken land heeft gekocht, om ervoor te zorgen dat speculanten er geen kans krijgen. Er is echter enorme leegloop in het dorp, dus heeft hij een plan ontwikkeld om het land weer in gebruik te nemen. Hij wil geïnteresseerden van buiten trekken (West-Europeanen of Roemenen die de stad willen ontvluchten), die van hem een stuk land voor vijf jaar in gebruik krijgen, om gewassen te verbouwen die voor de manege nuttig zijn. Hij garandeert de afname, en na vijf jaar wordt het land eigendom van degene die het in gebruik heeft genomen. Wil iemand van het land af, dan kan hij het alleen terugverkopen aan de stichting, om te voorkomen dat het land alsnog in handen komt van speculanten. Ook voor een woning wordt gezorgd: er is in Apos zoveel leegstand, dat er voldoende huizen te vergeven zijn. De stichting wil graag ondersteunen bij de renovatie, zodat de markante Saksische stijl van het dorp intact blijft.
Het is een interessant initiatief, en we begrijpen de intentie: dit hele gebied was ooit een welvarende samenleving, maar tegenwoordig is daar nog maar weinig van over. Veel oude Saksische huizen staan op instorten of zijn -als ze gerenoveerd zijn- niet meer in oude staat. Omdat er zoveel leegloop is geweest en veel van de huidige bewoners erg arm zijn, komt er hier maar weinig van de grond. Eeuwig zonde, want als je deze dorpen nieuw leven in kon blazen en de huizen in oude staat kon brengen, was het hier ongetwijfeld een oogverblindend mooie toeristische trekpleister. Fietsers, wandelaars en paardrijders zouden door de velden en de bossen van dorp naar dorp kunnen trekken, en de restaurantjes zouden hun maaltijden kunnen bereiden van lokaal geproduceerd biologisch voedsel. ‘Slapen in het hooi’ zou bij ieder pension mogelijk zijn op de oude hooizolder, en naast elke weerkerk zou een oude sleutelbewaarder wonen die voor een klein bedrag toegang verschafte. Het is makkelijk om hier dit soort droombeelden voor je te zien, maar als ik dan weer kijk naar de realiteit vraag ik me af waar je in hemelsnaam zou moeten beginnen, en heb ik groot respect voor de dapperen die over de obstakels en de beren heen kijken en gewoon een eerste stap zetten.
We worden uitgenodigd om bij het gezelschap aan tafel aan te schuiven, en maken dus met een aantal van de ladies kennis. We wisselen geamuseerde blikken met elkaar, omdat ze zo stereotype Brits zijn dat je thee van ze zou kunnen trekken. Maar even later zie ik Jelle’s wenkbrauw omhoog gaan als de oudste van het gezelschap oppert dat ze werklozen en gevangenen toch eigenlijk te werk zouden moeten stellen bij een project als dit. Desgevraagd voegt ze daar zonder blikken of blozen aan toe dat ze dan géén eten krijgen als ze niet hard genoeg werken. Nog vóór Raoul kan reageren maken wij dat we naar binnen komen ‘om de keuken op te ruimen’. We hebben onze buik méér dan vol.